Alle klassen waren buiten aan het spelen, toen er opeens muziek klonk. Al snel had iedereen zich verzameld om drie leerlingen, die “spontaan” op de muziek begonnen te dansen. Opeens kwamen er kinderen uit het publiek, die ook mee gingen doen. En niet veel later stond er een groep van 21 jongens en meisjes te dansen op de muziek. Maar… het was ook weer zomaar voorbij. Het leek alsof er niets gebeurd was. Fantastisch was het! En de leerlingen kregen veel applaus!
Lees ook de uitbreiding
Bij dit artikel hoort een online uitbreiding.
Bewegen op muziek
GEMIS
Prachtig, kinderen die met kleurige linten op klassieke muziek door de zaal bewegen. Een les, die ik al meerdere keren met succes heb uitgevoerd met kleuters. Ik ben pabostudente en heb als expertvak muziek gekozen. Al drie jaar heb ik nu de muzieklessen in de bovenbouw mogen ervaren. Maar ik mis iets. Iets, wat ook écht bij muziek hoort…
ONDERGESCHOVEN KINDJE
Zo veel als er aan bewegen op muziek in de onderbouw wordt gedaan, zo weinig gebeurt dit in de midden- en bovenbouw. Natuurlijk weet ik wel, dat niet iedere leerkracht goed is in muziek. Of nog wat specifieker: in dansen. Maar mag je daarom het bewegen op muziek aan leerlingen onthouden? Nee, want een leerkracht die bijvoorbeeld niet goed is in breuken, mag ook de breuken niet overslaan. Het werken met breuken hoort bij de ontwikkeling van een kind. Net zoals dansen bij de ontwikkeling van een kind hoort!
Flashmob
WERELDWIJD FENOMEEN
Ook al ben je niet muzikaal, moeilijk hoeft het helemaal niet te zijn. Denk bijvoorbeeld aan een flashmob. Een fenomeen, dat steeds bekender wordt: een groep mensen, die plotseling op een openbare plek samenkomt, iets ongebruikelijks doet (bijvoorbeeld een dans) en daarna weer uiteenvalt. Waarbij het lijkt, alsof er nooit iets gebeurd is en iets heel kleins iets heel groots wordt. In 2003 is de eerste flashmob geïntroduceerd en gepresenteerd in Manhattan (New York). Inmiddels is het een wereldwijd verschijnsel en staat YouTube er vol mee!
OEFENEN EN GEHEIM BEWAREN
De flashmob was bij mij en de leerlingen één grote bron van spanning. Al bij het eerste begin vertelde ik de leerlingen, dat we de dans zouden uitvoeren als een échte flasmob voor de hele school. Dit betekende nogal wat. Want naast het vele oefenen en herhalen moest er ook een groot geheim worden bewaard! Het mocht natuurlijk onder geen beding uitlekken!
Dat geheim is het ingrediënt van de lessen geweest, waardoor de leerlingen bleven oefenen, oefenen en oefenen. Op een gegeven moment werden ze het wel een beetje beu natuurlijk. Ik moest toen als leerkracht de spirit erin houden. Maar geen enkele leerling (dus ook geen jongen!) heeft niet zijn/haar best gedaan met oefenen. Dit komt, omdat de kinderen een doel voor ogen hadden en precies wisten wat er van hen verwacht werd.
En… dat jongens dansen niet leuk vinden, is onzin. Het is een vooroordeel. Het gaat erom hoe u het als leerkracht brengt!
Lessen
Het werken aan de flashmob kan plaatsvinden in een drietal lessen, gevolgd door de uitvoering. Ik zal hierna elk onderdeel kort beschrijven en de belangrijkste aandachtspunten noemen.
LES 1
– Tijdens deze les wordt de flashmob geïntroduceerd, door middel van filmpjes van YouTube. Hierbij moeten de leerlingen de kenmerken opnoemen, die hen opvallen bij de verschillende filmpjes.
– Daarna wordt een begin gemaakt met het inoefenen van de dans. Hiervoor is een ruimte (bijvoorbeeld een gymzaal) nodig, waarin de leerlingen de ruimte hebben om te kunnen bewegen. Zorg ervoor, dat de leerlingen een korte warming-up doen en het hoofd, de schouders, armen, heupen en benen losmaken.
– Aan het eind van de les wordt verteld wat er de volgende les gaat gebeuren. Geef vooral veel complimenten, want niet voor elke leerling is dansen de gewoonste zaak van de wereld. In de lessen zult u wellicht leerlingen zien, die er veel moeite voor moeten doen, maar die zeker hun best doen. Complimenteer deze leerlingen. Wanneer ze horen dat het goed gaat, zullen ze het ook zo voelen.
– Kies in deze les nog niet wie er de dans mogen beginnen. Alle leerlingen zijn nog aan het begin van het oefenen. Dus als u nu al rollen gaat verdelen, dan kan het zijn, dat andere leerlingen minder gemotiveerd zullen zijn om mee te doen.
– Ik geef nu een aantal aanwijzingen als voorbeeld, om een dans te maken. Speciaal voor leerkrachten, die daar wat moeite mee hebben. U zou kunnen denken aan de volgende bewegingen en danspassen.
Danspassen flashmob
4 tellen Trommelen met vuisten voor, ter hoogte van de borst.
2 tellen Rechtervuist: schuin rechts omhoog (boks, boks).
2 tellen Rechtervuist: schuin links omlaag (boks, boks).
2 tellen Gespreide handen: schuin rechts omlaag (2x).
2 tellen Gespreide handen: schuin links omlaag (2x).
2 tellen Gespreide handen: schuin rechts omlaag (2x).
2 tellen Gespreide handen: schuin links omlaag (2x).
2 tellen Lichaam iets achterover gebogen, armen rollend om elkaar heen.
2 tellen Lichaam iets voorover gebogen, armen rollend om elkaar heen.
2 tellen Lichaam iets achterover gebogen, armen rollend om elkaar heen.
1 tel Handen omhoog.
1 tel Klap in de handen (1x).
1 tel Klap op de bovenbenen met beide handen.
2 tellen Rechtervuist: schuin rechts omhoog (boks, boks).
3 tellen Kwartslag naar rechts draaien.
Muziek: Jay Ho.
LES 2
– De les wordt begonnen met een terugblik op de vorige les en een vooruitblik op deze les.
– Daarna kan er weer druk worden geoefend voor de dans. Kijk eerst wat de leerlingen nog weten. Begeleid daar waar dat nodig is. Het zal soms nodig zijn om het geheugen op te frissen. Wees ook hierbij weer positief: “Wat goed, dat jullie dit en dat nog weten. We doen de hele dans nóg een keer samen!”
– In deze les kan een begin worden gemaakt met de inleiding op de dans. Want behalve dansen komt er ook een stukje toneel bij kijken. Het moet lijken, of de dans spontaan ontstaat en ook spontaan weer stopt. Er kunnen drie leerlingen gekozen worden, die beginnen met de flashmob. Zij moeten “nonchalant” komen aanlopen en “spontaan” beginnen met dansen, als de muziek start. De rest van de groep komt meedoen, naarmate de muziek vordert. Steeds komen er een paar kinderen bij, tot uiteindelijk de hele groep deelneemt aan de flashmob. Oefen dit een aantal keren en geef aanwijzingen, maar eis niet te veel. Want omdat leerlingen niet veel aan dansen doen in de bovenbouw, is dit opeens wellicht iets heel groots voor hen.
– Ook deze les wordt aan het eind gereflecteerd.
LES 3
– De laatste les is om te oefenen en de puntjes op de i te zetten. Kom in deze les eens terug op de geheimhoudingsplicht. Lukt dat iedereen? Want dat is natuurlijk best lastig! Ouders vragen uiteraard aan hun kinderen wat ze op school gedaan hebben. Maar: mondje dicht over de flashmob!
– Naast oefenen, oefenen en nog eens oefenen wordt de afsluiting van de flashmob in elkaar gezet. Leerlingen moeten aan het eind van de dans uit elkaar gaan, alsof er nooit iets gebeurd is. Vooral moet de nadruk gelegd worden op het rustig weglopen. Ze moeten daar de tijd voor nemen.
Aandachtspunt
Bij ons op school vallen niet alle pauzes samen. Dit is natuurlijk erg jammer, want daardoor kunnen niet alle leerlingen de flashmob zien. Daarom gaan er brieven naar mijn collega’s, met de mededeling, dat groep 6 een voorstelling geeft. De leerlingen schrijven de brieven zelfstandig en bekijken de brieven in tweetallen op spelfouten en inhoud. Ze typen zelf de brieven en bezorgen ze daarna bij mijn collega’s. Naast muziek en drama is dit dus een stukje taal (functioneel stellen), met als doel: alle klassen tegelijk pauze!
UITVOERING
Na drie weken hard werken is het dan zover. De kinderen mogen in praktijk brengen wat ze hebben geoefend: de flashmob. Ze zijn zenuwachtig, maar dat zal niet blijken bij de presentatie, die nu gaat komen.
Als de muziek over het schoolplein klinkt, kijken alle leerlingen op. Waar komt die muziek vandaan? Plotseling staan er drie leerlingen uit groep 6 op een rijtje naast elkaar, die spontaan beginnen te dansen. Iedereen gaat om deze drie leerlingen heen staan en kijkt vol bewondering. Opeens stappen er leerlingen uit het publiek, die beginnen mee te doen. Niet veel later wagen zich er nog een paar aan de dans. Steeds meer leerlingen staan te dansen, totdat er 21 leerlingen met heel veel plezier in beweging zijn.
Opeens stopt de muziek. De leerlingen lopen uit elkaar, alsof er niets gebeurd is. Zo plotseling als het optreden begonnen is, zo plotseling stopt het ook weer. Het publiek begint te klappen en te juichen. Groep 6 komt trots teruggelopen en ontvangt het applaus met een grote glimlach. Het doel is bereikt: ze hebben een flashmob neergezet!
Tot slot
Naast bewegen op muziek zijn de leerlingen op andere gebieden ook rijker geworden: het hebben van een groepsgevoel, het presenteren en organiseren. En zélf ben ik ook rijker geworden, want de band met mijn leerlingen is gegroeid. Kortom: met een les bewegen op muziek maakt u alleen maar winst!
Veel plezier!
