Veel mensen denken dat Vincent van Gogh zijn inspiratie bijna rechtstreeks uit de tube op het doek smeerde. Was dat wel zo? De kinderen maken in een paar lessen nader kennis met Van Gogh en zijn werk(wijze).

Lessuggesties

Vertalen in kleur
Achtergrondinformatie
Toen Vincent in Zuid-Frankrijk woonde en hij problemen had met zijn geestelijke gezondheid, liet hij zich opnemen in een inrichting. Hij mocht daar gewoon blijven tekenen en schilderen. Maar in de periodes dat het echt niet goed met hem ging mocht (of wilde) hij niet naar buiten. Als hij dan nog wel mocht schilderen, schilderde Vincent binnen soms schilderijen van andere kunstenaars na. Maar die kende hij vaak alleen van de ‘plaatjes’ die hij verzamelde: prenten in zwart-wit. De originele schilderijen had hij niet gezien, dus de kleuren moest hij er dan zelf bij denken.

Materiaal
computer met internet, digibord, stevig tekenpapier (A4, liggend), eventueel: werkblad Aardappeleters, potloden en linialen, zacht oliepastelkrijt (geen ‘wasco’) in diverse kleuren of als alternatief: plakkaat- of acrylverf en schildermaterialen

Lesverloop
Het schilderij De dorser (naar Millet) is een voorbeeld van een van Vincents
‘vertalingen in kleur‘. Laat op het digibord zowel het schilderij als de prent zien die hij
daarvoor als voorbeeld gebruikte. Wat vinden de kinderen: heeft Vincent goede
kleuren gekozen? Heeft hij het voorbeeld goed nageschilderd? Wat vinden ze van het schilderij?
Dit werk van Vincent is wereldberoemd. Veel mensen vinden het mooi, omdat ze van de kleuren houden. En mensen die de kleuren minder mooi vinden, vinden het verhaal dat erbij hoort dan meestal wél heel bijzonder.

Vertel de kinderen dat ze, net als Vincent, een ‘vertaling in kleur’ gaan maken. Daarvoor gebruiken ze een afbeelding van het schilderij dat ze aan het begin van de les hebben gezien: De aardappeleters. De afbeelding is een lithografie: een afdruk die Vincent maakte van een tekening van het schilderij. Zulke afdrukken kon hij makkelijk per post versturen, om aan anderen te laten zien waar hij aan werkte.

Laat de litho zien. Wat valt meteen op? (De afbeelding is in spiegelbeeld. Dat komt door het afdrukproces. Als je hem spiegelt op de computer, zie je hoe Vincents originele tekening eruitzag.)
Later, in de tijd dat Vincent met veel meer kleur schilderde, schreef hij eens over De aardappeleters dat hij het graag nog eens opnieuw zou maken. Maar daar is het nooit van gekomen. Hoe zou dat schilderij eruit hebben gezien, als hij het wél gemaakt zou hebben?
Aan de hand van de gespiegelde prent van De aardappeleters laat u de kinderen een kleurenversie van Vincents beroemde schilderij maken. Ze maken eerst een basisopzet met potlood. Daarna kunnen ze de tekening met het oliepastelkrijt inkleuren. Is het maken van de basistekening ‘uit eigen hand’ te moeilijk? Gebruik dan het werkblad Aardappeleters om vooraf de basiscompositie op het tekenpapier te kopiëren.

Hang het gemaakte werk ten slotte op een prominente plaats in de klas of elders in school. Laat de kinderen een tekstbordje bij hun eigen werk maken, met daarop hun naam, een eventuele
titel, het materiaal dat ze hebben gebruikt en het jaartal. Zo gaat dat in het Van Gogh Museum tenslotte ook!