Dit kopieerblad – dat geheel zelfstandig te maken is – kan ingezet worden als pretpakketopdracht. Het is ook goed te gebruiken voor pluskinderen.

Bestanden

Klik op de naam van het bestand om het te openen.

Artikel

Bij dit artikel hoort een online uitbreiding (antwoorden).

Benodigde materialen

– werkblad
– schrijfmateriaal
– schrijfblaadje
– (spreek)woordenboek

Instructie en toelichting

Laat de kinderen eerst de opdrachten aandachtig lezen. Naar aanleiding van mogelijke vragen geeft u daarna een korte instructie:
– U kunt het verschil tussen spreekwoorden en uitdrukkingen (of gezegden) uitleggen. Spreekwoorden behouden tijdens het gebruik hun vaste woordvolgorde. Uitdrukkingen doen dat niet! Oost west, thuis best is dus een spreekwoord. Maar Zet je beste beentje voor! of Heb je je beste beentje wel voorgezet? zijn varianten van de uitdrukking: je beste beentje voorzetten.
– Een aardige oefening is het zoeken van het kernwoord (of de kernwoorden) in de spreekwoorden of gezegden. Daarmee wordt het opzoeken in een (spreek)woordenboek mogelijk. Maar… u kunt het gebruik van dit hulpmiddel natuurlijk ook juist verbieden!
– Het doel van de les is om creatief met spreekwoorden en gezegden om te gaan. En niet zozeer om diepgaand bezig te zijn met de betekenis ervan.

Mogelijke vervolgactiviteiten

– Dramatiseer de betekenis van spreekwoorden.
– Schrijf een tekst, met een spreekwoord of gezegde als titel.
– Zoek naar kernwoorden met een gemeenschappelijke achtergrond. (Bijvoorbeeld: spreekwoorden met dierennamen, lichaamsdelen, aardrijkskundige namen, beroepen of getallen.)
– Maak een tekening, met op de ene helft van het papier de letterlijke betekenis en op de andere helft de figuurlijke betekenis van een spreekwoord of gezegde.