Uitbreiding – bomen: Linde

1. Antwoord afhankelijk van de situatie ter plaatse.

2. Beide antwoorden zijn mogelijk.

3. De schors heeft groeven. Het kan zijn dat er niets bijzonders aan de stam te zien is, maar vaak is dat, zeker bij een wat oudere linde, wel het geval.
Onder aan de stam zitten vaak veel dunne twijgjes die zelfs een hele krans om de voet kunnen vormen. Hoger op de stam ontwikkelen zich nog weleens knobbels (vaak op plaatsen waar takken zijn weggezaagd) waar ook twijgjes uit kunnen groeien. De krans van dunne twijgjes wordt bij boomonderhoud meestal weggehaald, maar in een volgend groeiseizoen komen er nog meer voor terug; een bewijs van de opvallende vitaliteit van een linde. De twijgjes die uit de knobbels groeien, ontwikkelen zich uit zogenaamde slapende knoppen. Zulke knopen komen onder normale omstandigheden niet tot ontwikkeling. Ze ontwikkelen zich pas na het weghalen van takken of na een andere verwonding.

4. De ene helft van het blad is groter dan de andere. De bladvorm wordt meestal als omgekeerd hartvormig omschreven, maar niet echt symmetrisch.
De bovenkant van het blad is donkerder dan de onderkant. Dit is ook zonder vervuiling het juiste antwoord. Maar de bovenkant van de bladeren wordt in de loop van het groeiseizoen ook donkerder door vuil uit de lucht. Bovendien worden linden vaak aangetast door bladluizen (zie artikel).
Het blad heeft aan de onderkant haartjes.
De rand van het blad ziet eruit als een zaagje. In de literatuur wordt dit een gezaagde bladrand genoemd.
De kans is groot dat de bovenkant van het blad een donker laagje heeft door roetdauw. Het verschijnsel roetdauw wordt in het bladartikel toegelicht. Overigens wordt de bovenkant van het blad ook donkerder door vuil uit de lucht (zie ook het antwoord bij het eerste deel van deze opdracht).

5. De bloemetjes zitten in trosjes bij elkaar. Ze zijn zachtgeel (lichtgeel, geel).
Bij warm weer verspreiden de bloempjes een zware, zoete geur. Met de ogen dicht wordt de aandacht meer op de geur gericht. De geur zal niet door iedereen gelijk worden ervaren. Hier zijn dus meerdere antwoorden mogelijk.
Aan het steeltje zit ook een smal, licht gebogen blaadje. Dit zogenaamde schutblad maakt dat vruchttrosjes die uit de bloemetjes ontstaan zijn, straks op de wind naar beneden dwarrelen.

6. Beide antwoorden zijn mogelijk. Bij warm weer is het heel goed mogelijk dat een bloeiende linde door een leger van insecten (voornamelijk bijen en hommels) wordt bezocht. Dan is een ononderbroken, diep gegons hoorbaar.

7. Alle kans dat er in de buurt een leilinde in een tuin staat. Zo niet, dan is intikken van het woord ‘leilinde’ voldoende om op internet allerlei vormen te bekijken.

– Het is leuk als de kinderen van de bomen uit deze serie een eigen bomenboek maken. Daarin kunnen, naast de doebladen, bijvoorbeeld schorsafdrukken,* gedroogde bladeren, zaden, zelf verzamelde foto’s uit tijdschriften en bijzondere berichten over de betreffende boom worden opgenomen.

Websites
– Op floravannederland.nl/planten/hollandse_linde vindt u een filmpje van drie minuten, met fraaie beelden van bladvorm en bloei van linden, honingdauw zuigende bladluizen en de linde van Sambeek.
– Via edepot.wur.nl/252514 komt u bij informatie en foto’s over de zogenaamde koningsbomen. Vooral de smeedijzeren hekken met inscriptie om de herdenkingsbomen zijn hier afgebeeld.

Gebruik hiervoor vellen tekenpapier op A4-formaat. Prik zo’n vel met punaises vast op de schors van de boom. Wrijf nu met de zijkant van waskrijt (kleur naar keuze) van boven naar beneden over het papier tot een duidelijke afdruk ontstaat.