De houding van de hand nader bekeken. Bij het uitoefenen van een sport, beroep of hobby, maar vooral bij het schrijven. Over pengrepen en schrijfinstrumenten.

Artikel lezen

Zolang de mens voorwerpen en gereedschappen gebruikt, is hij op zoek naar het vinden van de juiste manier van vasthouden. In dit artikel wordt zowel gekeken naar de houding van de hand bij het schrijven, als bij het uitoefenen van een sport, beroep of hobby.
In deze internetuitbreiding zal de aandacht grotendeels gericht worden op het vasthouden van andere attributen.

Een reeks van opdrachten die over enkele maanden kan worden uitgespreid. U kunt zelf bepalen welke oefening voor uw groep geschikt is. Ook kunnen deze opdrachten aanleiding zijn om het geheel uit te breiden met een op kindniveau aangepast onderwerp RSI en CANS.

Opdracht 1

Benoem de onderdelen van je hand en gebruik deze benamingen ook bij de volgende opdrachten.

Denk hier bij aan: pink, ringvinger, middelvinger, wijsvinger, duim, nagel, nagelriem, kootje, knokkel, pinkmuis, duimmuis, pols, handpalm, handrug, vingertop, vuist.
Natuurlijk mogen meer onderdelen genoemd worden.

Opdracht 2

Bedenk zo veel mogelijk woorden en uitdrukkingen die betrekking hebben op het werken met handen en/of vingers. Denk hier bij aan:
Handzaam, handeling, handgreep, handig, handigheid, handvaardig, handwerk, hanteren, vingerzetting. het in de vingers hebben, bij de hand hebben, in de hand houden.

Opdracht 3

Bekijk de volgende tekeningen op het document dat u kunt downloaden hierboven en bespreek de greep. Misschien is een vader timmerman of tennist of golft een van de vaders of moeders en kunnen zij uitleg geven over de greep. Zijn er meerdere grepen toegestaan? Zijn er grepen die je absoluut niet mag toepassen? Waar moet je op letten? Zijn er onveilige grepen? Denk hierbij aan de beitel. De juiste potloodgreep kunt u zelf, als leerkracht zijnde, het beste uitleggen.

Opdracht 4

Verschillende handgrepen. Zie opdracht A op het kopieerblad dat u hierboven kunt downloaden. Zoek het juiste gereedschap, muziekinstrument, gebruiksvoorwerp of sportattribuut bij de juiste handgreep.

Opdracht 5

Verschillende potlood(pen)grepen. Zie opdracht B op het bovenstaande kopieerblad.
Probeer zelf de afgebeelde grepen uit. Voer de opdracht uit en bespreek samen de resultaten.

Opdracht 6

Verzamel zo veel mogelijk verschillende soorten gereedschap. Zelfs tuingereedschap mag. Bekijk samen of het ‘gereedschap’ een voorgevormde handgreep heeft. Moet(en) de hand(en) en/of de vinger(s) zich aanpassen aan het gereedschap? Of anders gezegd, bepaalt de vorm van het gereedschap, de stand van de hand(en) en/of de vinger(s)?

Bespreek samen hoe het voorwerp het beste kan worden vastgehouden. Welke manier wel en welke niet. Benoem de onderdelen van de hand bij naam. Vergeet niet alle meegebrachte voorwerpen van naam te voorzien, zodat iedereen zijn/haar eigen gereedschap weer mee naar huis neemt.

Opdracht 7

Bekijk de verzamelde voorwerpen nog eens en bespreek samen wanneer verkeerd vasthouden kan leiden tot onveilig gebruik? Wanneer is het onveilig voor je zelf, voor anderen? Waar moet je op letten? Laat verkeerde grepen, zonder dat er echt ongelukken gebeuren, uitbeelden, ervaren.

Opdracht 8

Bekijk voor wie de voorwerpen bedoeld zijn. Let hierbij onder meer op:
– voor rechtshandigen, of linkshandigen?
– voor zowel links- als rechtshandigen?
– voor heren of dames. Lettend op de grootte van de handen.
– voor heren of dames. Lettend op het gewicht.
– voor mensen die moeite hebben om het voorwerp vast te houden? Mensen met een handicap.

Opdracht 9

Bestaan er voorwerpen apart voor linkshandigen? Gebruik voor deze opdracht het internet. Bespreek waarom deze voorwerpen voor linkshandigen geschikt zijn. Laat linkshandige kinderen hun ervaringen vertellen.
Zijn al deze voor linkshandigen gemaakte voorwerpen goed te gebruiken door linkshandigen of gebruiken ze liever het gewone voorwerp?
Het is algemeen bekend dat veel linkshandigen moeite hebben met het knippen met een linkshandige schaar.
Bespreek wat anders is aan het voorwerp.

Voorbeelden van voorwerpen voor linkshandigen:
verschillende pennen, liniaal, messen, schuifmaat, dunschiller, blikopener.

Opdracht 10

Zoek foto’s van schrijvende mensen, bijvoorbeeld in jaaroverzichten. Let op de pengreep van leden van het koninklijk huis of van politici bij het ondertekenen van belangrijke stukken. Kijk ook eens naar de pengreep van popsterren en soapsterren. Bespreek de verschillende pengrepen. Deze opdracht kan over een langere tijd worden uitgespreid.

Opdracht 11

Verzamel tekeningen en/of foto’s van handgrepen bij zo veel mogelijk verschillende voorwerpen. Van werktuigen, tuingereedschap, muziekinstrumenten, sportartikelen tot hobbyattributen. Kijk in folders en documentatiemateriaal.
Bespreek de handgrepen en gebruik daarbij de juiste benamingen.
Voorzie bijdragen van naam, zodat ieder zijn/haar eigendom na afloop terugkrijgt.

Opdracht 12

Is er sprake van overbelasting van spieren en mogelijke schade bij foutieve grepen?
Moet er overdreven veel kracht gezet worden?
Kunnen blaren of kramp het gevolg zijn van verkeerd vasthouden?
Heeft langdurig gebruik invloed?
Probeer na te gaan of langdurig computer gebruik nadelig kan zijn voor je gezondheid.
Wat verstaat men onder RSI of CANS? Wellicht kan een leerling er een spreekbeurt over houden. Nodig een ergotherapeut, kinderfysiotherapeut of student van een van deze disciplines uit voor meer uitleg.

Opdracht 13

Vraag/interview een cursusleider, leraar, trainer of begeleider aan de hand van een van tevoren samengestelde vragenlijst, naar het belang van de juiste handgreep. Denk aan: tennissen, pianospelen, paardrijden, hockeyen, biljarten enzovoort.

Vragen:
– Mag ik het attribuut vast houden zoals ik dat zelf goed, juist en/of prettig vind?
– Mag ik het op meerdere manieren vasthouden?
– Is de greep of zijn de grepen voorgeschreven? Zo, ja waarom?
– Wat kunnen de gevolgen, de nadelen zijn als ik een verkeerde greep hanteer, aanleer?

Opdracht 14

Maak een tentoonstelling van de verzamelde foto’s/tekeningen en gereedschappen. Wellicht zijn er gereedschappen of voorwerpen die dezelfde greep hebben. Probeer ordening te brengen in het geheel. Vergeet niet de foto’s en tekeningen, en zeker niet de van thuis meegebrachte gereedschappen van naam te voorzien.

Opdracht 15

Nodig ouders uit en verzorg een ‘rondleiding’.
Laat bezoekers zelf aangeven wat zij denken wat de juiste greep is. Geef hen de gelegenheid om zelf grepen uit te proberen. Leg uit en demonstreer welke greep het meest effectief is.