In Praxisbulletin, 24ste jaargang, nummer 6 (februari 2007) verscheen het artikel Kiezen voor Keuzewerk (met maandelijkse uitbreidingen op de site) voor groep 7/8. Nu een aanvulling op deze serie. En wel voor groep 5/6.

Lees ook de uitbreiding

Bij dit artikel hoort een online uitbreiding. Klik hier om het artikel te lezen.

Uitgangspunten

Het nieuwe pakket met opdrachten voor groep 5/6 heeft dezelfde opzet en werkwijze als het pakket voor groep 7/8. Ik zet de belangrijkste overeenkomsten voor u nog even op een rijtje:

• Principe
Het principe van Keuzewerk is voor groep 5/6 hetzelfde als voor groep 7/8. Vooral de uitdaging blijft hetzelfde. Kinderen moeten nog steeds hun eigen keuze maken, zelf (of met behulp van anderen) hun materiaal bij elkaar zoeken en daarna de opdracht uitvoeren. En natuurlijk is het ook de bedoeling om veel plezier te hebben tijdens het werken met Keuzewerk.

• Thema’s en richtlijnen
Er zijn 15 thema’s, waar de kinderen uit kunnen kiezen. Ook zijn hierbij weer richtlijnen gemaakt, die de kinderen houvast geven tijdens het werken aan de opdracht. Het is dan ook aan te raden om een kind van tevoren de richtlijnen te laten lezen, zodat het weet wat er van hem/haar verwacht wordt.
Nota bene. De Richtlijnen bij een thema zijn opgenomen in de internetuitbreiding bij dit artikel.

• Logboek
Het Logboek vormt wederom een belangrijk onderdeel. Help de kinderen de eerste keer bij het invullen van het Plan van Aanpak en de Terugblik. Een goed begin is immers het halve werk. Plan ook iedere week een vast moment, om het logboek met de kinderen in te vullen en te bekijken. Zijn er zaken, waar ze de volgende keer aan moeten denken? Herinner ze daar dan later in de week nog eens aan of schrijf het op het bord.
Nota bene. Alle formulieren van het Logboek zijn opgenomen in de internetuitbreiding bij dit artikel.

• Presentaties
En ook nu moeten kinderen hun werk presenteren. Als ze dit nog niet gewend zijn, kunt u het misschien zelf een keer voordoen. Leg de kinderen goed uit, dat het er vooral om gaat, dat ze in een paar minuten vertellen wat ze geleerd hebben van de opdracht. Vertel de kinderen ook dat de presentaties in kleine groepjes plaatsvinden en dat u van de luisteraars verwacht dat ze serieus naar de presentaties luisteren.

Nieuwe thema’s

Uiteraard is er wél gekozen voor nieuwe thema’s. Daardoor kunnen ook kinderen uit de hogere groepen met deze thema’s werken. Vooral kinderen uit groep 7/8, die moeite hebben met de keuzevrijheid, hebben er baat bij om met deze nieuwe opdrachten te werken. (Zie: Minder opdrachten, hierna.)
De 15 nieuwe thema’s zijn: Beroepen, Boeken, Creatief, Dieren, Geheimen, Hobby’s, Je lichaam, Landen, Natuur, Ontdekken, Op reis, Spelletjes, Televisie, Vroeger en Wonen. Sommige thema’s lijken wel op een thema uit de vorige serie, maar de opdrachten zijn absoluut nieuw.

Minder opdrachten

In plaats van 20 opdrachten per thema (bij groep 7/8) zijn er nu slechts 10 opdrachten. Ook is de laatste opdracht niet meer een open opdracht. Hierdoor is de keuzemogelijkheid voor de kinderen beperkter geworden, maar óók overzichtelijker. De opdrachten zijn ook aangepast aan de leeftijd van de kinderen. Zo wordt er meer gericht verteld wat ze moeten doen. Bij de vorige serie hadden kinderen meer keuzevrijheid, wat overigens ook de bedoeling is van Keuzewerk. Maar de ervaring leert, dat jongere kinderen méér houvast nodig hebben. Vandaar deze aanpassingen voor groep 5/6.
Nota bene. De 10 opdrachten per thema zullen – in de vorm van 150 opdrachtkaartjes – vanaf februari tot en met juni 2010 als artikeluitbreidingen worden opgenomen op deze website (3 thema’s per maand).

Werkbladen en hulpkaarten

• Werkbladen
Om de kinderen nóg meer steun te geven, wordt er bij de opdrachten meer gewerkt met werkbladen. De ene keer staat er op een werkblad een stappenplan, waarmee de opdracht kan worden uitgevoerd. En de andere keer is het een werkblad, waar het kind direct een bepaalde opdracht op maakt. Zorg ervoor, dat van deze laatste categorie altijd voldoende kopieën aanwezig zijn. Deze werkbladen horen bij een specifieke opdracht. En dit is dan ook steeds bij de betreffende opdrachten vermeld.

• Hulpkaarten
Naast werkbladen zijn er nu ook hulpkaarten. Deze kaarten horen niet bij een specifieke opdracht, maar kunnen bij meerdere thema’s gebruikt worden. Op hulpkaarten worden algemene vaardigheden uitgelegd of ze geven tips bij het verwerken van de opdracht. Enkele voorbeelden van hulpkaarten zijn: Informatie presenteren, Een grafiek maken en Informatie zoeken.
Nota bene. Deze hulpkaarten kunnen óók gebruikt worden bij de opdrachtenserie voor groep 7/8!

Aangepast logboek

Het Logboek voor groep 5/6 is een beetje aangepast. De werkwijze is niet veranderd, maar wél staan er nu op een Weekblad vragen, die het kind kan beantwoorden. Op deze manier hoeft het kind niet zelf een verhaal op te schrijven, maar kan het gericht antwoord geven op de vragen. Dit vergemakkelijkt het proces, waardoor het ook sneller gaat.
Zorg ervoor, dat de kinderen de vragen niet met korte “standaardantwoorden” afdoen. Want er moet natuurlijk wél voldoende aandacht aan het Logboek besteed worden, anders heeft het geen echt doel.

Presentaties

Tijdens het kijken en luisteren naar de presentatie van een klasgenoot krijgen u en de luisteraars een Kijkwijzer. Op deze manier weten de kinderen waar ze op moeten letten en kunnen ze makkelijker een beoordeling geven. Op de Kijkwijzer moeten onder andere de richtlijnen bij de betreffende opdracht worden ingevuld. Dit kunt u het best van tevoren zelf doen en die richtlijnen vervolgens kopiëren voor de luisteraars. De kinderen kunnen tijdens de presentatie op de Kijkwijzer vragen schrijven, die ze willen stellen. Moedig de kinderen aan om dit ook vooral te doen!

Tot slot

Als kinderen al vanaf groep 5 met Keuzewerk werken, wordt het steeds makkelijker voor ze. Het bevordert hun zelfstandigheid en de samenwerking in de klas. Toch zullen de kinderen regelmatig tegen een probleem aanlopen, waar ze zelf niet meteen een oplossing voor hebben. Het is dan uw taak om samen met het kind die oplossing te zoeken. Met een goede begeleiding zullen de kinderen steeds beter zélf hun problemen kunnen oplossen en nóg beter hun eigen keuzes kunnen maken.

Veel succes!