Vierdelige serie over het maken van beeldende lessen rond prentenboeken. Interactief voorlezen, met een beeldend vervolg. Aflevering 2: over techniek, ruimte en compositie. Van ‘technische’ tekening tot ruimtelijk wandsculptuur, van collage tot schoolbreed project. U kiest!

Bestanden

Klik op de naam van het bestand om het te openen.

Artikel

Inleiding

Beeldend werken met prentenboeken is een vierdelige serie over het maken van beeldende lessen rond prentenboeken. Interactief voorlezen, met een beeldend vervolg.

Wie denkt dat prentenboeken alleen geschikt zijn voor kleuters, die doet dit genre onrecht aan. De verhalen nemen ook oudere kinderen mee naar een wereld, waarin alles kan. De illustraties mag je gerust kunstwerken noemen, die uitnodigen om te onderzoeken. En er zitten vaak prachtige beeldende lessen in verstopt.
In een serie van vier artikelen – die allemaal zullen verschijnen in deze jubileumjaargang van het Praxisbulletin – ontdekt u welke prentenboeken geschikt zijn voor de midden- en bovenbouw en hoe u ermee aan de slag kunt.

‘Keepvogel De Uitvinding’ is een prentenboek vol inspiratie en techniek. U kunt met uw beeldende les veel kanten op. In het Praxisbulletinartikel gaat het over het tekenen van uitvindingen. Na die verkenning maken de leerlingen een reliëf van karton.
Wouter van Reek laat in zijn prentenboek ook een druktechniek zien. Daar gaat deze uitbreiding over. Bekijk met de leerlingen de pagina’s waarin Keepvogel wordt verzwolgen door de machine. Kunnen ze bedenken hoe die afbeeldingen zijn gemaakt?

Linoleumdruk

Keepvogel is soms wit en soms is hij gekleurd. Hetzelfde geldt voor de onderdelen van de machine. Er ontstaat een mooi licht/donker contrast. Bij linoleumdruk maak je altijd een keuze, wat snij je weg en wat laat je staan. Ofwel: wat wordt wit en wat laat je in kleur zien.

De opdracht
Trek voor deze opdracht meerdere lesuren uit:
Les 1 Voorlezen en tekenen (indien niet eerder gedaan)
Les 2 Gutsen
Les 3 Afdrukken

De leerlingen maken een machine door het herhaald afdrukken van hun linosnede. Eerst maken ze een tekening van een uitvinding. Daarna kiezen ze uit hun tekening mooie onderdelen. Stukjes van deze onderdelen tekenen ze over op linoleum van 5 x 5 cm. Zorg ervoor dat ze eenvoudige elementen kiezen. Ze maken minstens 1 linosnede.
34222e3f-5ca5-4457-b0e8-781afc7ec2e3_webfiguur 3U kunt op 10 x10 cm laten werken. Dit formaat is bij het gutsen beter hanteerbaar. Er is dan minder kans op uitschieten! U heeft dan wel groter papier nodig voor het eindwerkstuk. Hier is gewerkt op 10 x 10 cm, verdeeld in vier vakken van 5 x 5cm. De vakken zijn later losgesneden.

Let goed op:

Wat je wegsnijdt wordt wit.
Wat je laat staan krijgt kleur.
De afdruk is in spiegelbeeld.

Kleur op het linoleum die vlakken met potlood in, die in kleur afgedrukt moeten worden. Dit moment is belangrijk. De leerlingen ontdekken of hun idee uitvoerbaar is. Het gaat mis wanneer bijvoorbeeld twee witte vlakken elkaar raken. Dan wordt het beeld onduidelijk. In deze fase kunnen ze de fout makkelijk herstellen. In de gutsfase kan dit niet meer.

f9b71188-d940-4a8b-b1bb-697fb2143bc3_webfiguur 4

9e03e75e-5084-4ec5-a727-0bc16b418b25_webfiguur 5

61fdb2b0-96df-4660-928a-abf67c7ef883_webfiguur 6

Instructie gutsen

Altijd van je af gutsen.
Géén hand achter het werk houden.
Gebruik alleen de twee grofste gutsen (uit de hele set) voor een duidelijke afdruk.

cd1df59a-c958-4704-a0cf-846b6b309981_webfiguur 7

Instructie afdrukken

Rol een klein beetje inkt uit op een placemat. Verdeel de inkt goed. Rol daarna over het linoleum. De leerlingen mogen experimenteren op klad A4. Vet of dun afdrukken en met verschillende kleuren. Bespreek die probeersels in de groep. Wat werkt goed, wat werkt minder goed en waarom.

ccbec4df-8ad4-406b-8006-12a823813faf_webfiguur 8

0c8dd51c-a8ab-471e-88c2-f6096b442f6a_webfiguur 9

Uiteindelijk mogen de leerlingen een werkstuk maken op A3, 120 grams papier. Er ontstaan tamelijk abstracte machines.

8ac54299-ac31-48f3-b9b0-64f276b66af9_webfiguur 10

Afsluiting

Als afsluiting van de les kunt u een groepswerkstuk laten maken. Op de achterkant van een rol behang drukt iedere leerling zijn onderdelen af. Alle afdrukken samen vormen één grote machine.

Benodigdheden:
linoleum,
gutsen,
potlood,
wateroplosbare blockprint in de kleuren rood, geel en blauw,
drie rollers per tafelgroep,
drie plastic placemats per tafelgroep,
kladpapier A4,
dik papier A3,
rol behang.

Serie: Beeldend werken met prentenboeken

Lees ook de andere artikelen uit deze serie:

Cantecleir

Boem

Ik voel een voet!