Ik vertel de kinderen dat ik in het weekend de krant zat te lezen en me afvroeg of er wel een krant was voor mensen met verschillende geloofsovertuigingen. Ik weet het niet. En de kinderen weten het ook niet.
We praten over de kranten die we kennen. Maar écht een krant over verschillende geloven (en voor verschillende gelovigen) komt niet in ons rijtje voor. We besluiten daarom om zélf zo’n krant op te richten. En we zijn het al snel eens over de naam van onze krant. Dat wordt de Geloof het Maarkrant (GhM), de krant voor iedereen!

Medewerkers van de GhM

Voordat we aan de slag gaan, verdiepen we ons in de medewerkers, die normaal gesproken bij een krant werken. We hebben een informatieve dvd van het Dagblad van het Noorden geleend. Die bekijken we eerst. Er werken ontzettend veel mensen bij de krant. Ze werken op verschillende afdelingen. En die afdelingen zetten we op het bord. Daaronder komen de medewerkers van de afdelingen te staan.
Als we onze lijst compleet hebben, kiest elk kind een medewerker uit, die hij (of zij) graag bij onze krant zou willen zijn. De kinderen tekenen zichzelf op een foto, terwijl ze aan het werk zijn bij de krant. Bas en Laurence werken bijvoorbeeld bij de opmaakredactie. Zij maken infographics. Bas heeft zichzelf (Peter Smeltweg) getekend voor het bedrijf. Hij gaat iedere dag op de fiets naar zijn werk. En Laurence heeft zichzelf (Frans van de Bier) getekend op zijn kamer. Hij zit achter de computer en legt de laatste hand aan de infographic.
De foto’s van al onze medewerkers hangen op een muur in het lokaal. De medewerkers hangen bij de afdeling waar ze werken. Zo hebben we een klantenservice, een redactie Binnenland, een redactie Buitenland, een redactie Cultuur en ook redacties voor sport en economie. We hebben medewerkers werken bij de opmaakredactie en op de drukkerij. En natuurlijk mogen we onze bezorgers niet vergeten. Elk kind stelt zich voor (naam, leeftijd en hobby’s) en vertelt wat zijn (of haar) functie bij de krant inhoudt.

Bezoek van Harry

De vader van Bas, Harry, werkt bij het Dagblad van het Noorden. Hij maakt infographics. De kinderen willen hier wel meer over weten. Ze hebben niet alleen vragen over zijn werk, maar ook over hun eigen functie bij de krant. Misschien kan Harry daar antwoord op geven. We vragen of Harry wil komen en sturen hem een brief, met daarin een heleboel vragen. Zo kan hij zich goed voorbereiden op het gesprek.
Harry begint eerst te vertellen over zijn eigen werk. Een infographic is een combinatie van tekst en beeld, waardoor ingewikkelde dingen snel duidelijk worden. Je hebt verschillende infographics: een tekstgraphic, een grafiek, een kaart en een uitleggraphic. Harry heeft hiervan voorbeelden meegenomen voor de kinderen.
Op de vraag van de kinderen of er ook deadlines zijn bij de krant, knikt Harry paniekerig. De hele nacht is het bedrijf in de weer. En tot het allerlaatste moment voordat de krant naar de drukker gaat, kan er nog net het laatste nieuws binnen gebracht worden!
Eva heeft ook nog een vraag voor Harry. Zij is recensent bij de afdeling Cultuur. Ze gaat binnenkort naar een concert, om een recensie voor de krant te maken. Maar mag ze dan wel haar eigen mening opschrijven? Harry vertelt dat een recensent de enige is, die dat mag doen. Journalisten mogen alleen feiten opschrijven. Eva is nog niet helemaal overtuigd. “Ook als jij het concert niet mooi vindt en niemand het met je eens is?” vraagt ze. “Ook als niemand het met jou eens is,” zegt Harry. Eva glundert een beetje, maar vindt het toch ook wel zielig voor de artiest.

Correspondenten

Vacature-eisen

Ik vertel de kinderen dat de krant geld heeft voor een aantal correspondenten in het buitenland. Die correspondenten gaan informatie over de verschillende geloven zoeken. Ik vraag hoeveel correspondenten we nodig hebben. Al snel komen de kinderen op zes. We moeten een correspondent hebben voor het hindoeïsme, het boeddhisme, het jodendom, de islam en het christendom. De kinderen willen het laatste geloof onderverdelen in het protestants-christelijke geloof en het katholieke geloof. De ene correspondent kan dan naar Ierland gaan en de andere naar Italië of Spanje.
Ik vraag de kinderen wat er in de vacature zou moeten staan. De kinderen vinden dat de sollicitant in ieder geval de School voor Journalistiek moet hebben gedaan en dat hij (of zij) de taal van het land redelijk moet beheersen.

Procedure

De financiële medewerkers van de GhM plaatsen een advertentie in de krant en de rest van de kinderen krijgt in groepjes foto’s van mogelijke sollicitanten. Namens degene, die op de foto staat, schrijven de kinderen dan een sollicitatiebrief.
De sollicitatiecommissie nodigt de sollicitanten uit voor een gesprek. De commissie bereidt het gesprek voor en de sollicitanten doen hun woordje. Het is leuk om te zien hoe iedereen zich ermee bemoeit en hoe iedereen hoopt dat een bepaalde sollicitant aangenomen wordt. Uiteindelijk gaat iedere sollicitant door en vertrekt naar een land, om informatie over een bepaald geloof in te winnen.

Een hele pagina over een geloof

Vragen formuleren

Ik vertel de kinderen dat de correspondenten straks een hele pagina over een geloof mogen vullen en vraag ze wat interessant voor de lezers zou zijn om te lezen. De kinderen komen meteen met een heleboel vragen. Ik schrijf de lijst op het bord:
– Wat voor feestdagen hebben ze?
– Hoe bidden ze?
– Wat is hun heilige boek?
– Op welke dagen gaan ze naar de kerk?
– Hoe heet hun kerk?
– Welk teken hebben ze?
– Hoeveel mensen zijn er met dat geloof op de wereld?
– Hoeveel mensen zijn er met dat geloof in Nederland?
– Waar komt dat geloof het meest voor?
– Wat is verplicht?
– Wat mogen ze wel en wat mogen ze niet eten?
– Hebben ze ook speciale voorwerpen?
– Welke god(en) hebben ze?
– Hebben ze ook speciale kleding?
– Wat vinden ze belangrijk?

Op zoek naar antwoorden

De kinderen gaan in het groepje van hun correspondent op zoek naar de antwoorden op hun eigen vragen. Ik heb de boeken al in de klas liggen. Dus ze kunnen meteen aan de slag.
Ik ben helemaal verbaasd als ik zie hoe snel de kinderen de informatie vinden. Ik vind het zelf een heel moeilijk onderwerp, maar de kinderen zijn zo gretig. Meteen herkennen ze de kerken en de tekens van de verschillende geloven. Ook de wereldkaart wordt meteen opgezocht. Achter in de atlas is zelfs een kaart, waar de geloven op de wereldkaart gezet zijn. De kinderen zijn erg enthousiast en willen meteen een kopietje. Ze schrijven in steekwoorden hun informatie op.

Opmaakvoorstel

Dan besluiten we samen dat we infographics gaan maken over de geloven en dat de plaatjes en de informatie (de tekst) samen een hele pagina moeten vullen. Ook is het leuk als iedere pagina op dezelfde manier is opgebouwd. Van Harry hebben we geleerd dat de tekst opgemaakt moet worden in kolommen. We kiezen voor vier kolommen. En de opmaakredactie bepaalt dat we het lettertype Times New Roman gaan gebruiken.

Uitwerking in onderdelen

De kinderen verdelen de taken in hun groepje:
– We besluiten in ieder geval een foto te maken (tekenen) van de verschillende kerken.
– De voorwerpen en het teken (of de tekens) komen ook in de vorm van plaatmateriaal op de pagina te staan.
– Een klein wereldkaartje, met daarop het gebied van het geloof, komt erbij.
– Een uitgebreid stuk over de regels, de leefgewoonten en de visie van het geloof op enkele zaken wordt op de computer getypt.
– En ook de feestdagen komen in een aparte kolom.
De kinderen zijn er lang mee bezig, maar het worden dan ook prachtige pagina’s. Grote vellen papier (op A3-formaat) liggen op de werkbank. En telkens worden de foto’s, de plaatjes en de stukjes tekst die klaar zijn op de pagina’s gelegd. Als alles klaar is, gaan de kinderen schuiven en proberen ze een eenheid in de pagina’s te krijgen. Daarna wordt al het materiaal vastgeplakt.

Bezoek aan een moskee

Tijdens het maken van de GhM merken we, dat er niet zo ver van onze school een moskee is. We bellen of we kunnen komen kijken. En we zijn van harte welkom. Trouwens, al onze vijf bovenbouwgroepen zijn van harte welkom! De hele bovenbouw is bezig met het maken van een krant. En het is leuk om te zien hoe verschillend alle kranten worden.
In de moskee – een oud boerderijtje in een parkje – staan Nadir en Mohammed ons al op te wachten. We doen dus snel onze schoenen uit. Eerst vertelt Nadir van alles. In hun moskee komen moslims uit wel meer dan veertig verschillende landen. De mannen zitten beneden. De vrouwen zitten boven. En op de vloer staan strepen. Achter die strepen moet je staan, om te bidden in de richting van Mekka. De kinderen willen dat ook wel eens proberen. Nadir legt uit hoe dat moet. Al zingend leest hij een stukje uit de Koran. En de kinderen buigen naar de vloer.
Daarna zijn de kinderen aan de beurt om vragen te stellen. Ze zijn vooral nieuwsgierig naar dingen, die je stiekem doet. “Wat voor straf krijg je dan?” vraagt Lianne. Nadir zegt, dat je geen straf krijgt, maar dat je verantwoording aan God (Allah) moet afleggen. Dat vinden de kinderen moeilijk te begrijpen.
Als we terug op school zijn, moet er natuurlijk ook een verslag in de krant van ons bezoek aan de moskee. De fotografen van de GhM hebben in de moskee foto’s gemaakt. En die worden bij de artikelen geplaatst.

Een speciaal katern over geloven

Ons katern over geloven is af. Het zijn acht pagina’s geworden. De feestdagen konden niet meer op deze pagina’s, dus daar hebben we een aparte pagina van gemaakt. De kinderen vertellen aan elkaar over alle pagina’s, zodat we veel van elkaars geloven te weten komen. De foto’s vallen meteen op. Zo trekt je oog meteen naar de tempel in Kanchipuram op de pagina over het hindoeïsme en de synagoge in Jeruzalem op de pagina over het jodendom. De protestants-christelijke kerk ziet er weer heel anders uit dan de kathedraal van de katholieken. En de Aya Sofia schittert op de pagina over de islam.
Thijs en Ivar vertellen over het boeddhisme en dat boeddhisten niet in een god geloven. Een boeddhist is op zoek naar verlossing. Die vind je, als je de oorzaak van verdriet en lijden weg kunt nemen en als je je niet hecht aan mensen en bezit. Iemand die eeuwige rust heeft gevonden, is een boeddha. Thijs en Ivar vinden dat wel heel mooi, maar zouden toch niet graag willen ruilen met hun eigen geloof.

Actueel nieuws

In onze GhM hoort natuurlijk ook actueel nieuws. De kinderen gaan in hun rol van medewerker zitten en kijken wat ze zoal nog kunnen maken voor hun krant.
Frank is bijvoorbeeld spelmaker en die kan wel wat hulp gebruiken om zijn pagina vol te maken. Al snel zijn er een aantal kinderen voor hem aan het werk. Ze maken puzzels, sudoku’s, strips en doolhoven.
De medewerkers op de redactie Binnenland kijken wat voor nieuws er in de school is. Zo interviewt Diliana kinderen en de conciërge over de graffiti, die telkens weer op de muren van de school te zien is. En Frits maakt er als fotograaf foto’s van. Hugo, van de sportredactie, houdt een interview met Evert, de sportleraar. En Eva en Pjotr interviewen Wan (een oud-leerling) en Moustapha (een ouder) over hun geloof. Ook zij zijn van de redactie Binnenland.
Een aantal medewerkers gaan op pad naar de andere bouwen binnen de school. Alle groepen zijn bezig met een verhalend ontwerp over communicatie. Zo hebben ze bij de groepen 2/3 een postkantoor gemaakt. In de groepen 4/5 zit een (zelfgemaakte) schrijver in het lokaal. De kinderen zijn daar druk bezig om hem te helpen met het schrijven van gedichten en verhalen. En de groepen 0/1 hebben een klein meisje in de groep, dat geen Nederlands kan spreken. De kinderen helpen haar om woordjes te leren. In onze krant is dat allemaal te lezen. De fotografen van ons bedrijf hebben er prachtige foto’s van gemaakt en onze journalisten hebben er mooie stukjes over geschreven. Eva heeft ook nog een recensie gemaakt van de Idols-voorstelling in de bovenbouw. Ze heeft de winnares geïnterviewd en… haar eigen mening weergegeven!
Dan zegt Eva tegen mij: “Jij staat helemaal niet in de krant!” Ik vraag of ze dat jammer vindt. Meteen komt er een groepje meiden bij staan. “Ja, natuurlijk!” zeggen ze. Ik zeg dat ik nog wel een stukje wil schrijven over de krant, omdat ik bij de Hazewinkelpers werk en de GhM heb opgekocht. Dat vinden ze een goed idee. Ze geven mij de naam Vera van der Vens en maken ook nog even een fotootje van me. Ik kom pontificaal op de voorpagina met een artikel, met de kop: Een krant om trots op te zijn!

Vers van de pers

De krant is klaar. Klaar om gedrukt te worden. Dat kan gelukkig op het kopieerapparaat. Uit het magazijn halen we krantenpapier en snijden dat bij. We bedenken hoe de pagina’s verkleind moeten worden en hoe ze op de vellen papier geplakt moeten worden, zodat de krant straks goed gevouwen kan worden. Dat doen de medewerkers van de drukkerij. Op de werkbank worden de bladen gesorteerd en vergaard, waarna de katernen in elkaar worden gevouwen. De medewerkers van de drukkerij zijn helemaal bezeten van hun werk en gaan in de pauze door. De krant moet immers af. We hebben een deadline! Om elke tien kranten komt een postelastiek. Dat is handig voor de bezorgers.
En dan… vlak voordat het eerste exemplaar de deur uitgaat, maken we ons klaar voor de grote presentatie. We kijken wat we kunnen vertellen aan ons publiek en wat we kunnen laten zien. En dat is heel veel!
Als de ouders de volgende dag om halfnegen een plekje in het lokaal zoeken en de kinderen beginnen te vertellen over hun krant, kijken ze hun ogen uit. Ze vinden het geweldig om de kinderen te zien presenteren. Het is zo duidelijk. En er is zo veel informatie.
En ik, Vera van der Vens, eigenaar van de krant, ben trots op mijn medewerkers. Ze hebben een prachtige krant gemaakt en ze waren een prachtig team! Daar eindig ik de presentatie mee. En dan mogen de bezorgers de krant gaan rondbrengen. We zitten met ongeveer zeventig mensen in het lokaal (31 kinderen en zo’n 40 volwassenen), maar opeens is het even helemaal stil…

Meer informatie

Voor een compleet scenario van De Krant van heel Nederland (en andere verhalende ontwerpen) kijkt u in de webwinkel op de website www.verhalendontwerpen.nl.