Al vanaf de 13de jaargang (1995/1996) van het Praxisbulletin treft u regelmatig een zogenoemd pretpakket aan, in de vorm van een kopieerblad op A4-formaat. Het Praxisbulletin introduceerde deze pretpakketten in het themanummer Alles uit de kast…! (nummer 5, januari 1996).

De bedoeling van die pretpakketten was (en is nog steeds!), dat ze ingezet kunnen worden op momenten, dat de kinderen van een groep snel een halfuurtje zinvol aan het werk gezet moeten worden. Vaak zijn dat momenten, waarop er sprake is van een «noodsituatie». Bijvoorbeeld wanneer er ’s ochtends bij de start van de lessen (of op enig ander moment) plotseling geen leerkracht beschikbaar is voor een groep, door een ziekmelding. Er moet dan snel iets geregeld worden. De invalkracht moet voor de groep, maar die is er nog niet. Er moet nog een dagprogramma opgezocht worden. Of een handleiding. Of de map met klassengegevens. Of… In ieder geval moet de groep vlot en zelfstandig aan het werk, zonder een uitgebreide instructie.
U kent zulke situaties ongetwijfeld uit eigen ervaring. Een kopieerblad met een boeiende opdracht kan dan even voor wat «lucht» zorgen. En dan is er… het pretpakket!

Hoe te gebruiken?

Vanaf januari 1996 tot nu zijn er al heel wat praktische en interessante pretpakketten verschenen. Ongetwijfeld worden op uw school de jaargangen van het Praxisbulletin bewaard. Maar op het moment dat er een pretpakket nodig is, heeft niemand de tijd om in die jaargangen een geschikt kopieerblad op te zoeken en te kopiëren.
De volgende aanpak werkt uitstekend. Dat is in mijn eigen onderwijspraktijk gebleken.

WERKWIJZE
1 Elke keer als er in het Praxisbulletin een nieuw pretpakket verschijnt, maakt u hiervan direct een kopie. Deze kopie moet van goede kwaliteit zijn, want hiervan moeten namelijk nieuwe kopieën gemaakt kunnen worden. Dit «origineel» (deze kopie) doet u daarna in een plastic insteekhoes voor ringband of ordner.
2 Ook maakt u een kopie van de (linker)pagina, die altijd naast het kopieerblad is opgenomen. Hierop staan benodigdheden, achtergrondinformatie en didactische aanwijzingen bij het kopieerblad vermeld. En vaak ook nog mogelijke vervolgactiviteiten en antwoorden. Deze kopie stopt u eveneens in de plastic insteekhoes.
3 Sommige pretpakketten hebben een uitbreiding op de website van het Praxisbulletin. Soms ook nog met een extra kopieerblad (of -bladen) erbij. Ook deze uitbreiding en extra kopieerblad (of -bladen) print u en stopt u daarna in dezelfde plastic insteekhoes. Op deze manier hebt u alles bij elkaar van één pretpakket. En zo doet u dat met elk pretpakket.
4 Alle plastic insteekhoezen met inhoud bergt u vervolgens op in een ringband of een ordner. De ordening die u kunt aanbrengen, is naar groepen of bouwen (OB, MB, BB). Maar natuurlijk kunt u de pretpakketten ook ordenen naar vakgebied.
Er valt ook voor te kiezen om voor elke groep (of elke bouw) een eigen map samen te stellen. Het gaat er namelijk om, dat er «in geval van nood» snel een geschikt kopieerblad te vinden is. U hoeft het dan maar even onder het kopieerapparaat te (laten) leggen en… het stapeltje kan worden uitgedeeld! Het spreekt vanzelf, dat het «origineel» tot slot weer keurig wordt terug gestopt in de ringband of de ordner!

HET SAMENSTELLEN VAN EEN RINGBAND ACHTERAF
Hebt u tot nu toe de beschreven werkwijze nog niet gevolgd? En wilt u met niet al te veel moeite alsnog een ringband of een ordner met pretpakketten samenstellen? Dan kan dat als volgt:
– Voor een snel overzicht van alle verschenen pretpakketten kijkt u in het hart van elk tiende nummer (juninummer) van een jaargang. Daar vindt u steeds het Register Praxisbulletin, waarin alle verschenen artikelen van die jaargang zijn opgenomen.
– Zoek onder het kopje Pretpakketten. En u vindt meteen de bladnummers, die u hebben moet.
– Voor de eventuele bijbehorende extensiematerialen zult u een poosje moeten snuffelen op www.praxisbulletin.nl. U vult daar in: jaargang, nummer en de te gebruiken toegangscode. U vindt dan meteen de betreffende aflevering.
– Het opzoeken, kopiëren en printen van het materiaal duurt even. Maar dan hebt u wél alles in één keer compleet!
Tip. Het werkt het handigst, als er steeds één vast iemand in uw team of bouw is, die het «systeem» actueel houdt! Spreek in onderling overleg af wie dat gaat doen. Elk jaar kan dan iemand anders aan bod komen.

In de groep

– De pretpakketten zijn zodanig van opzet, dat er vrijwel geen uitleg nodig is. Het is een kwestie van uitdelen en dan allemaal aan de slag! Eventueel laat u de opdrachten als partnerwerk uitvoeren.
– Op de (linker)pagina, naast elk kopieerblad (waarvan u dus óók een kopie hebt), staat aangegeven welke materialen er voor het kopieerblad nodig zijn. De meeste spullen zullen de kinderen wel in hun laatje hebben. Maar soms zijn dingen als tijdschriften, tekenvellen of atlassen nodig. De klassendienst weet dan meestal wel waar een en ander snel te vinden is.
De groep kan daarna onmiddellijk aan het werk. En dat was nu ook precies de bedoeling!

Nabespreken

– Het is aan te bevelen, om achteraf nog even de opdracht(en) van het kopieerblad na te bespreken. Het is namelijk belangrijk, dat de kinderen niet het idee krijgen, dat ze zomaar een «zoethoudertje» hebben moeten maken. De meeste opdrachten zijn het bovendien waard om nog even doorgenomen te worden.
– Vaak ook worden er vervolgactiviteiten aangereikt, waar u misschien nog iets mee wilt doen. Of creatieve verwerkingen. Ook daarvan kunt u later op de dag (of later in de week) nog gebruikmaken.

Extra mogelijkheden

De pretpakketten kunnen ook nog op andere manieren ingezet worden. Ik noem een paar mogelijkheden:
– Zelfstandig werken
De pretpakketten kunnen worden ingezet om zelfstandig werken te oefenen, eventueel opgenomen in een dag- of weektaak.
– Pluswerk
Voor de snellere en/of wat betere leerlingen zit er in de pretpakketten zeker geschikt pluswerk.
– Uitloop
Op het eind van het laatste schooljaar is het prettig om materiaal te hebben voor enige uitloop. Veel pretpakketten zijn voor het eind van groep 8 heel geschikt.
– Thema’s en projecten
Diverse pretpakketten zijn heel geschikt voor projecten en thema’s. Het is dus altijd handig om voor zo’n gelegenheid de ringband of de ordner even door te nemen.

Opmerkingen tot slot

WERKPAKKET
Een pretpkket houdt eigenlijk méér in dan alleen een kopieerblad uit het Praxisbulletin. Op veel scholen ligt er per groep een stapeltje werk klaar, dat ingezet kan worden bij «onvoorziene omstandigheden». Naast bladen uit (of verwijzingen naar) regulier methodewerk kan het pakketje «extra werk» bestaan uit puzzelbladen (bijvoorbeeld woordzoekers), kleurplaten (voor jongere kinderen), eenvoudige knutselopdrachten, enzovoort.

EISEN
In handleidingen van de methoden en op internet is veel te vinden. Kopieerbladen uit methoden zijn als pretpakket goed bruikbaar, met dit voorbehoud, dat ze niet tot het reguliere lespakket behoren. Voor alle kopieerbladen geldt: het moet «extra werk» zijn, zelfstandig te verwerken en vooral boeiend en uitdagend. Materiaal, waarvan u denkt dat het voldoet aan deze eisen, kunt u dus ook toevoegen aan uw ringband of ordner. U hebt er vast meerdere van nodig!
Tip. Behalve bij «calamiteiten» is het ook gewoon prettig om af en toe zomaar eens een pretpakket met de groep te doen, aansluitend bij een onderwerp waar u toch al mee bezig was of ter introductie van een nieuw onderwerp. Of gewoon om even lekker te werken.

Veel succes!