Het artikel in het Praxisbulletin gaat over stemklachten. Deze blijken vaak voor te komen bij leerkrachten in het basisonderwijs. Circa 58 procent heeft er in meer of mindere mate last van. Het bladartikel geeft informatie over het ontstaan van stemklachten en wat u kunt doen om ze te voorkomen.
In deze internetuitbreiding vindt u voorbeelden van een basisgeluid (geluidsfragmenten), extra informatie (over het gevoel dat er iets in je keel zit) en een overzicht van relevante boeken en websites.
Er zit iets in mijn keel!
Veel mensen met stemklachten hebben het gevoel dat er een “kikker” of een prop in hun keel zit, wat een vervelend en benauwd gevoel kan geven. Dit wordt officieel een “globusgevoel” genoemd: globus staat hierbij voor de “bol” die je dan voor je gevoel in je keel hebt zitten.
In werkelijkheid zit er natuurlijk niet echt een kikker in de keel: een globusgevoel wordt in acht van de tien gevallen veroorzaakt door spanning van de keel- en halsspieren als gevolg van verkeerd stemgebruik. Veel mensen zijn geneigd door vaker keelschrapen of kuchen die kikker of prop uit de keel te krijgen. Door dit schrapen en kuchen – hoe verleidelijk ook – krijgen de stembanden steeds opnieuw een klap en zal het gevoel uiteindelijk alleen maar toenemen. De beroemde vicieuze cirkel!
Het globusgevoel verdwijnt in bijna alle gevallen door een combinatie van logopedie en massage (manuele facilitatie) van het strottenhoofd. Hierbij worden de spieren rond het strottenhoofd gemasseerd, waardoor de spanning in die spieren afneemt. Logopedisten die zijn gespecialiseerd in de behandeling van stemproblemen, hebben hier vaak een bijscholingscursus voor gevolgd.
Meer informatie
Waardoor ontstaan stemklachten?
Internet
De relatie tussen spreektoonhoogte en stemklachten bij leraren in opleiding
Een doctoraalscriptie (pdf-bestand) over de relatie tussen spreekstemhoogte en stemproblemen bij pabo-studenten, te vinden op www.straksvoordeklas.nl.
De stem
In dit artikel uit Het Onderwijsblad op de site van de AOb geeft het Stemteam van het Radboudziekenhuis Nijmegen informatie over en tips voor het voorkomen van stemklachten in het onderwijs. Ook komen twee leerkrachten met stemproblemen aan het woord.
Literatuur
M. Pronk-Boerma, Logopedie voor onderwijsgevenden (uitg. Nelissen, Soest, 1999) ISBN9789024414321
In deel 1 van dit boek wordt uitgebreide informatie gegeven over de eigen stem en uitspraak van leerkrachten en hoe ze deze kunnen verbeteren.
